A Coruña das Mulleres

Somos un grupo de persoas que traballa no coñecemento da historia das mulleres na cidade da Coruña

María Balteira

María Balteira

María  Peres, A Balteira, nada en Armeá (Coirós), foi a soldadeira máis popular nos nosos Cancioneiros.

As soldadeiras eran mulleres adscritas á Corte que tiñan como oficio cantar e bailar e recibían por iso unha soldada, de aí o nome.

Con propiedades en Armeá, debeu ir á corte sendo moi nova pois xa era coñecida en tempos de Fernando III. A súa popularidade foi enorme, sobre todo na corte de Afonso X, onde debeu destacar pola súa arte,aínda que os trobadores non falen dese aspecto. A súa beleza foi utilizada máis dunha vez para fins políticos, así hai que ver a súa relación cos mouros da familia Beni Escallola, arraeces de Málaga, Guadix e Comares que, apoiados por Afonso X, se rebelaron contra o rei de Granada.  Varias cantigas de escarnio aluden ás súas andanzas por terras de León, Castela e Aragón e, asemade, por terras de mouros. Tamén parece segura a súa viaxe a Terra Santa en 1257.

María BalteiraTemos noticia da Balteira polas cantigas de escarnio que lle dedican dez trobadores, verdadeiro arquetipo do que na actualidade se deu en chamar anti-retrato ou retrato descortés. Pedro Amigo de Sevilla e Pedro de Ambroa, betanceiros ambos os dous; Pero da Ponte e o propio Afonso X o Sabio son algúns dos autores que fixeron dela albo das súas burlas. Por eles coñecemos unha muller paradigma de todos os vicios e transgresións que a época condenaba, malia ser parte deles, nun exercicio de dobre moral. Boca xuradora; practicante do tiro con bésta en competición cos homes; xogadora de dados; trampulleira no xogo; libre no xeito de xacer con cregos, escolares, xograres…; transmisora de doenzas venéreas e supersticiosa.

Nada se sabe do lugar e data da súa morte e soterramento. Hai un diploma de 1257, citado por Martínez Salazar, no que “dona María Pérez cede unha rica herdade da súa nai aos monxes cistercienses de Sobrado, a cambio dunha renda vitalicia que ha cobrar na súa casa de Armeá . Dona María debe facer servizo ao mosteiro ‘así como familiar e amiga’, e á súa morte os monxes levarana a Sobrado nun ataúde cuberto de tres varas de estanforte vermello, e daranlle dó cumprido de familiar”,  Mais non se atopa ningunha referencia verbo de se, andando os anos, cumpriu ou non a devandita manda. Este documento dá conta tamén do propósito da Balteira de ir a unha cruzada.

Comparte esta biografía

Explorar máis

Elvira Bao
Represaliadas

Elvira Bao

Elvira Bao Maceiras, nada na Coruña en 1890 e finada na mesma cidade o 26 de abril de 1971 foi unha mestra galega, militante do

Ler máis »
María Antonia Dans
Pioneiras

María Antonia Dans

A historia artística de María Antonia Dans é a historia da nena da aldea que se vai alonxando dela cando vai crecendo, nun movemento de

Ler máis »

Uso de cookies

Utilizamos cookies propias e de terceiros, como Google Analytics, para optimizar a túa navegación e realizar tarefas de análise. Entendemos que estás conforme se continúas navegando nesta web. Política de cookies

ACEPTAR
Aviso de cookies